Pianina cyfrowe

Pianina cyfrowe

1. Wstęp

2. Budowa i funkcjonalność instrumentu

2.1 Mechanizmy

2.2 Klawiatura

2.3 Wykończenie

2.4 Oprogramowanie edukacyjne do nauki grania

2.5 Funkcjonalność

1. Wstęp

Pianina cyfrowe – instrumenty muzyczne z grupy elektrofonów. Pomimo wydawałoby się oczywistego przeznaczenia jako ekwiwalent klasycznych pianin, a nawet fortepianów, pianino cyfrowe często jest mylone z keyboardem, choć w niektórych przypadkach rzeczywiście różnice te są coraz mniejsze. Obecnie instrumenty cyfrowe wraz z rozwojem technologii, udoskonalaniem technik próbkowania oraz możliwościami zapisu próbek dźwiękowych do coraz bardziej rozbudowanych pamięci, są na tyle doskonałym narzędziem do nauki czy nawet koncertowania, że zdobywają przebojem coraz większą popularność i akceptację, nawet wśród konserwatystów zarzucających czasem instrumentom elektronicznym „ brak duszy", cokolwiek by to w tym przypadku znaczyło.

Albowiem czy „duszą" można nazwać fakt permanentnego nie strojenia i wielu niedoskonałości mechanicznych występujących często wśród pozostających wciąż w użytku w domach, a niekiedy nawet w szkołach muzycznych, leciwych, wysłużonych pianinach ?

Nic więc dziwnego, że wraz ze swoimi niekwestionowanymi walorami jak: coraz wierniejszy i doskonalszy dźwięk, lepsza klawiatura, stabilność stroju, mobilność, szeroki wybór stylistyczny i kolorystyczny, dający się świetnie wkomponować do każdego wystroju i wnętrza, a przede wszystkim znakomita relacja ceny do możliwości, pianina cyfrowe stają się coraz bardziej oczywistym wyborem dla osób nie tylko zaczynających swą przygodę z muzyką, ale również dla profesjonalistów.

2. Budowa i funkcjonalność instrumentu

Najważniejszą cechą dźwięku pianin elektronicznych, obok możliwie doskonałego odwzorowywania dźwięku klasycznego pianina czy fortepianu jest tzw. ważona klawiatura o właściwościach fizycznych i dynamice coraz bardziej zbliżonej do klasycznego pierwowzoru, czyli klawiatury podłączonej do mechanizmu młoteczkowego uderzającego w struny. W obecnych czasach strun nie ma, a dźwięk pochodzi z tzw. modułu brzmieniowego z zapisanymi barwami, przeważnie nie tylko fortepianowymi, o jakości brzmienia zależnej od klasy, a co za tym idzie i ceny instrumentu.

2.1 Mechanizmy stosowane w pianinach cyfrowych

Producenci pianin rywalizują i prześcigają się również i w tym, aby brak klasycznego mechanizmu młoteczkowego nie miał istotnego wpływu na odczucie gry, reakcji klawiszy, repetycję, co jest osiągane poprzez odpowiedni dobór przekładni, dźwigienek i sprężynek oraz materiału do wykonywania klawiatur. Te najlepsze mają nawet zróżnicowane indywidualne wyważenie klawiszy i w dotyku dają odczucie podobne jak dawniej okładzina z kości słoniowej.

Najwyżej w hierarchii mechanizmów pianin pod względem upodobnienia do klasyki pozycjonowane są pianina hybrydowe, w których mechanika młoteczkowa działa jak w tradycyjnych instrumentach, tyle że dźwięk pochodzi z modułu a nie ze strun.

2.2 Klawiatury i moduły

Klawiatury pianin cyfrowych wraz z modułami i przeważnie wbudowanymi głośnikami mogą być zamknięte w różnych pod względem funkcjonalności i wyglądu obudowach. Mamy więc pianina przenośne, w wersji bez głośnikowej nazywane również stage pianami, dedykowanymi do zastosowań studyjnych i estradowych i przenośne lekkie pianina domowe, gdzie głośniki są wbudowane, a instrument można łatwo przenosić i jest on gotowy do użytku niemal w każdych warunkach. Jako wyposażenie opcjonalne do niektórych modeli dostępne są dedykowane statywy, pozwalające na dołączenie listwy z trzema pedałami, gdyż zazwyczaj do takich instrumentów producent w komplecie dostarcza jedynie pedał sustain podłączony kablem.

Pianina stacjonarne, określane czasem jako gabinetowe, posiadają już pełną zabudowę, nawiązującą do wyglądu pianin tradycyjnych, zawierają trzy pedały również jak w 'oryginale".

2.3 Wykończenie 

Obudowy współczesnych pianin wykonane są z materiałów imitujących drewno. Pozwala to na użycie szerokiej gamy wykończeń kolorystycznych zdolnych zaspokoić różnorodne gusty. Obok najpopularniejszej czerni, odcieni brązu a ostatnio bieli, niektórzy producenci jak np. Dexibell, oferują również tzw „śmiałe" kolory jak czerwień, niebieski itd.

Z uwagi na dopasowanie do współczesnych wnętrz, również niekiedy niewielkich, powstały wersje pianin w obudowach slim, które łatwiej zmieścić i wkomponować pod względem designerskim. Charakteryzują się one prostotą formy i mniejszą głębokością w stosunku do innych pianin, przez co potrzebują mniej przestrzeni.

W większości pianina wykończone są matowymi okleinami o różnych odcieniach, jednak dla wymagających klientów o gustach tradycyjnych niektóre modele można kupić w połysku. Dotyczy to raczej tylko czerni i bieli, a za taką wersję klient musi dopłacić.

Najbardziej imponujące i prestiżowe są elektroniczne instrumenty w obudowach o kształcie fortepianu. Są to już przeważnie najwyższe modele, wyposażone we wszystkie dostępne funkcje, przez co odpowiednio droższe. Pojawiali się jednak ostatnio producenci jak Kurzweil czy Orla, którzy za relatywnie niską cenę oferują modele nawiązujące kształtem do niewielkich fortepianów gabinetowych. Nie są to z pewnością „flagowce" pod względem możliwości, ale przecież grają i pozwalają spełnić marzenie o własnym fortepianie lub po prostu nobilitować każde wnętrze.

2.4 Oprogramowanie edukacyjne do nauki grania

Dzięki szerokiemu spektrum oferowanych modeli pianin cyfrowych można powiedzieć, że każdy jest w stanie wybrać coś dla siebie i zaspokoić swoje muzyczne potrzeby. Najważniejszą rolą dla tych instrumentów dzięki dostępności i wygodzie użytkowania jest oczywiście edukacja. Ale to nie wszystkie zalety. Poprzez możliwość cichego ćwiczenia na słuchawkach i to w wersji na cztery ręce, ćwiczący może grać ile chce i kiedy chce, nie budząc irytacji i nie przeszkadzając domownikom. Uczeń ma do dyspozycji instrument zawsze strojący, co wpływa na dobry słuch. Wiele model ma też wbudowane własne programy uczące, a pozostałe mogą korzystać z szeroko dostępnych w sieci pomocy programowych typu Flowkey czy Chordana.

2.5 Funkcjonalność

Muzycy zaawansowani zapewne wybiorą modele z najlepszymi klawiaturami, w których standardem jest funkcja wymyku, świetna repetycja, indywidualne wyważenie każdego klawisza. Takie klawiatury wespół z dobrymi modułami zapewniają najwyższą jakość dźwięku, gdyż wielowarstwowe próbkowanie rzeczywistych klasycznych instrumentów to umożliwia. Grający słyszy i czuje nawet odwzorowanie rezonansu strun, czy funkcji pedału.

Dlatego nawet najwięksi profesjonaliści i najlepsze zespoły używają podczas nagrań i koncertów pianin cyfrowych, przeważnie w wersji stage. Obok wygody gry, ułatwieniach w transporcie, instrumenty te zapewniają nie tylko potrzebny niemal w każdym gatunku muzyki dobry dźwięk pianin i fortepianów, których jest tu wiele do wyboru, ale również za ich pomocą wydobywamy inne dźwięki zawarte w bankach ich modułów, lub też sterujemy poprzez MIDI barwami i funkcjami z innych instrumentów, modułów czy oprogramowania. 

Artykuły o tematyce pianina cyfrowe:

• Czym różni się pianino cyfrowe od pianina tradycyjnego ? 
• Konstrukcja i elementy składowe pianin cyfrowych